İslam terbiyesi; İslam dininin esaslarına uygun olarak insan fikrinin gelişmesi, davranış ve duygularının tanzimi, düşünce, söz ve fiilde, usul ve nizamda istikamet yolunu göstermek, dünya ve ahirette mutlu olacak iyi insan yetiştirme sanatıdır.

TIKLA  OKU:   ORUCUN   HİKMET   VE   FAYDALARI   

İşte insanoğlunun bir bedeni birde bedeninin içinde nefsi var. Bu nefis esas itibariyle insana bir takım duygular veriyor, birtakım isteklerde bulunuyor. Ayette

“Ben nefsimi temize çıkarmam. Çünkü Rabbimin rahmet ettiği durumlar hariç, nefis daima kötülüğü emreder.”[1]

Bu nedenle çoğu kimse nefsin arzularına uyup da günahları işler ve günahlara dalarlar.

Allah insanlara Cehennemden sakınmayı emretmiş, Cehennemden sakınmak için de insan nefsinin kötü isteklerinden vazgeçmeleri gerekliliğini ve yasaklardan sakınıp emirlere uymasını istemiştir. Demek nefsin arzularını kontrol altında tutmak için de irade eğitimi lâzım!. Bu bakımdan orucun hikmetlerinden biri de; irade eğitimi yaparak oruç vasıtasıyla nefsin kötü isteklerine gem vurmaktadır.

Yüce Allah şöyle buyurur:

“Nefsini arındıran kurtulmuş, nefsinin kusurlarını örten kimse de ziyana uğramıştır.”[2]

Demek nefsini terbiye edemeyen, hevâyı nefsine esir olan insan mahvolur, perişan olur. Nefsi terbiye etmek lâzım! İşte bu nefsin terbiyesi ve nefse takvâyı öğretmekte bu oruç ayında mümkün.

“Ramazan-ı Şerifteki oruç, doğrudan doğruya nefsin firavunluk cephesine darbe vurur, onu kırar. Aczini, zaafını, fakrını gösterir, abd olduğunu bildirir.

Bir hadiste rivayet ediliyorki:

Cenâb-ı Hak nefse demiş:

– “Ben neyim, sen nesin?”

Nefis demiş:

– “Ben benim, Sen sensin.” Azap vermiş, Cehenneme atmış, yine sormuş. Yine demiş:

– “Ene ene, ente ente.”

Hangi nevi azâbı vermiş, enâniyetten vazgeçmemiş. Sonra açlık ile azap vermiş. Yani aç bırakmış. Yine sormuş:

– “Men ene? Ve mâ ente?” (Ben kimim? Sen kimsin?)

Nefis demiş:

– “Ente Rabbiye’r-Rahîm… Ve ene abdüke’l-âciz.”

Yani, “Sen benim Rabb-i Rahîmimsin. Ben senin âciz bir abdinim”[3] demiştir.[4]

Sonuç olarak ouruç; nefsi terbiye eder, bedene zindelik verir, ruha yücelik kazandırır.

TIKLA   OKU:   ORUÇ   İBADETİNİN   İNSANA   KAZANDIRDIKLARI      

 

DİP NOTLAR
[1]– Yusuf, 12/53.
[2]– Şems, 91/9-10.
[3]– Dürretü’l Vaizin, Osman bin Hasan el-Havbevi s. 25.
[4]– Nursî, Bediüzzaman Said, “Mektubat” s. 398.

 

 

(S. Adar, “Üç Aylar Ve Ramazan” adlı eserimden)

adarselim@gmail.com